Informacje ogólne
Wniosek o ustalenie prawa do tego świadczenia należy złożyć w organie właściwym ze względu na miejsce zamieszkania osoby uprawnionej ( tj. osoby sprawującej opiekę nad osobą niepełnosprawną w wieku do ukończenia 18 roku życia ).
Prawo do świadczenia pielęgnacyjnego ustala się od miesiąca, w którym złożono wniosek o ustalenie niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności, jeżeli w okresie trzech miesięcy, licząc od dnia wydania orzeczenia o niepełnosprawności lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, zostanie złożony wniosek wraz z kompletem dokumentów o ustalenie prawa do świadczenia.
Prawo do świadczenia pielęgnacyjnego ustala się do ostatniego dnia miesiąca, w którym upływa termin ważności orzeczenia o niepełnosprawności nie dłużej jednak niż do dnia ukończenia przez dziecko 18 roku życia.
Osoby sprawujące opiekę nad dzieckiem w wieku do ukończenia 18 r. życia, które pobierają świadczenie pielęgnacyjne przyznane na zasadach obowiązujących do 31.12.2023 r. i które będą chciały po tej dacie otrzymać świadczenie pielęgnacyjne na nowych zasadach, będą musiały złożyć nowy wniosek o to świadczenie z jednoczesnym oświadczeniem o rezygnacji ze „starego”, dotychczas otrzymywanego świadczenia pielęgnacyjnego.
Po przyznaniu świadczenia pielęgnacyjnego na nowych zasadach osoby te będą mogły podjąć pracę zarobkową i jednocześnie pobierać świadczenie pielęgnacyjne, jednak będzie ono przysługiwało nie dłużej niż do ukończenia 18 roku życia przez niepełnosprawne dziecko.
Kwota świadczenia pielęgnacyjnego podlega corocznej waloryzacji od dnia 1 stycznia.
Komu przysługuje świadczenie
Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje:
- matce, ojcu,
- opiekunowi faktycznemu dziecka,
- innej osobie, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy ciąży obowiązek alimentacyjny,
- małżonkowi,
- rodzinie zastępczej
- osobie prowadzącej rodzinny dom dziecka
– jeżeli sprawują opiekę nad osobą w wieku do ukończenia 18. roku życia
– legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji (takie informacje orzeczenie zawiera w punktach 7 i 8 o treści: „wymaga”)
W przypadku, gdy ww. osoby sprawują opiekę nad więcej niż jedną osobą w wieku do ukończenia 18. roku życia legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie z ww. wskazaniami, wysokość świadczenia pielęgnacyjnego, podwyższa się o 100% na drugą i każdą kolejną osobę, nad którą sprawowana jest opieka.
Komu nie przysługuje świadczenie
Świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje, jeżeli:
- osoba sprawująca opiekę ma ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów;
- osoba wymagająca opieki została umieszczona lub przebywa w domu pomocy społecznej, zakładzie opiekuńczo-leczniczym, zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym, placówce zapewniającej całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku, o której mowa w przepisach o pomocy społecznej, zakładzie karnym, zakładzie poprawczym, areszcie śledczym albo schronisku dla nieletnich;
- osoba wymagająca opieki jest uprawniona za granicą do świadczenia na pokrycie wydatków związanych z opieką, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej;
- na osobę wymagającą opieki inna osoba jest uprawniona za granicą do świadczenia na pokrycie wydatków związanych z opieką, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej;
- na osobę wymagającą opieki jest ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, prawo do świadczenia pielęgnacyjnego lub prawo do zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów.
Dokumenty
- Wypełniony wniosek o ustalenie prawa świadczenia pielęgnacyjnego wg przepisów obowiązujących od 01.01.2024 r.
- W przypadku ubiegania się o świadczenie pielęgnacyjne na dziecko do ukończenia 16 roku życia – orzeczenie o niepełnosprawności ze wskazaniami konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.
- W przypadku ubiegania się o świadczenie pielęgnacyjne na dziecko powyżej 16 roku życia orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności;
- Zaświadczenie placówki zapewniającej całodobową opiekę, w przypadku umieszczenia w niej dziecka, o liczbie dni w tygodniu, w których korzysta w niej
z całodobowej opieki, albo oświadczenie o niekorzystaniu przez więcej niż 5 dni
w tygodniu z całodobowej opieki nad dzieckiem umieszczonym w placówce zapewniającej całodobową opiekę, w tym w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym; - Inne dokumenty, w tym oświadczenia niezbędne do ustalenia prawa do świadczenia pielęgnacyjnego.
W sprawach skomplikowanych organ prowadzący może żądać innych dowodów, w tym przeprowadzenia wywiadu środowiskowego, o którym mowa w ustawie o pomocy społecznej.
Podstawa prawna
- Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych
- Rozporządzenie Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z dnia 6 lipca 2023 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o przyznanie świadczeń rodzinnych oraz zakres informacji, jakie mają być zawarte we wniosku i oświadczeniach o ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych
- Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 13 sierpnia 2024 r. w sprawie wysokości dochodu rodziny albo dochodu osoby uczącej się stanowiących podstawę ubiegania się o zasiłek rodzinny i specjalny zasiłek opiekuńczy, wysokości świadczeń rodzinnych oraz wysokości zasiłku dla opiekuna
- Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania.