Słowo „depresja” jest powszechnie używane w naszym języku. Bardzo często stosowane jest do opisania chwilowych smutków lub niepowodzeń, a tymczasem to poważna choroba wymagająca kompleksowego podejścia i leczenia. Nieleczona depresja prowadzi do wielu konsekwencji społecznych, zdrowotnych, a nawet grozi utratą życia.
Depresja jest chorobą, która objawia się przewlekłymi zaburzeniami nastroju – ciągłym smutkiem, spadkiem zainteresowania swoim życiem, brakiem energii do wykonania najprostszych czynności. Mogą też pojawić się dodatkowe objawy, takie ja: apatia, bezsenność, brak apetytu, trudności w koncentracji, brak poczucia własnej wartości, unikanie innych ludzi, myśli o śmierci i samobójstwie.
Do zaburzeń psychicznych dołączają objawy somatyczne, czyli cielesne. Chorzy zaczynają zaniedbywać swoje codzienne obowiązki: pracę, szkołę, higienę osobistą. Podstawowe czynności takie jak wstanie z łóżka czy pójście do sklepu, urastają do rangi problemu.
Przyczyny depresji
Żyjemy coraz szybciej i intensywniej, poświęcając coraz mniej czasu na odpoczynek i regenerację swoich zasobów. Żyjemy bardziej globalnie ale jednocześnie coraz bardziej samotnie. Konflikty, presja czasu i osiągnięć, brak wsparcia i zrozumienia – wszystkie te czynniki wpisujące się w nasz współczesny styl funkcjonowania wpływają na wzrost zachorowań na depresję. Niezdrowy tryb odżywiania i brak ruchu oraz szukanie pocieszenia i rozwiązania problemów w alkoholu bądź innych substancjach psychoaktywnych dodatkowo wzmagają objawy.
Wśród przyczyn depresji wymienia się również takie czynniki psychospołeczne czy biologiczne jak:
- uwarunkowania genetyczne,
- zaburzenia neuroprzekaźnictwa,
- zaburzenia hormonalne,
- choroby somatyczne,
- negatywny sposób myślenia,
- konflikty w domu, przemoc,
- błędy wychowawcze,
- wygórowane wymagania.
Leczenie i przebieg choroby
Zmiany nastroju o charakterze depresyjnym trwające dłużej niż dwa tygodnie powinny skłonić nas do szukania pomocy. W każdej sytuacji objawy sugerujące depresję warto skonsultować.
Depresję może zdiagnozować lekarz psychiatra lub psycholog.
Można ją leczyć, najlepiej kompleksowo, czyli łącząc farmakoterapię i psychoterapię. Niekiedy wystarcza sama psychoterapia.
W leczeniu depresji bardzo ważny jest również ruch i relaks. Mózg podczas wysiłku fizycznego wytwarza endorfiny, czyli – potocznie mówiąc – hormony szczęścia, których brakuje człowiekowi zmagającemu się z depresją. Ruch nie jest oczywiście magicznym remedium – człowiekowi w depresji nadal jest potrzebne wsparcie czy leczenie farmakologiczne – ale może być pomocny.
Bardzo istotna jest też edukacja chorego oraz jego najbliższych.
Zaniedbywanie lub bagatelizowanie tego problemu, tak jak w przypadku innych chorób, przyczynia się do długiego i niepotrzebnego cierpienia.
Istotne uwagi dla bliskich osób chorujących na depresję
Każdy z nas ma grono bliskich, znajomych, przyjaciół, których rola w pokonaniu choroby jest ogromna. Dlatego jeżeli zauważyłeś u kogoś z Twojego otoczenia objawy wskazujące na depresję, kieruj się poniższymi wskazówkami:
- Nie traktuj depresji jako lenistwa, słabego charakteru czy złej woli. Depresja jest poważną chorobą, podobnie jak nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, zawał serca.
- Nie udzielaj rad typu: „weź się w garść”, „nie histeryzuj”, „inni mają gorzej”, „nie przesadzaj”.
- Nie wysyłaj swojego bliskiego na urlop, żeby odpoczął. Tę chorobę należy leczyć.
- Gdy podejrzewasz u osoby bliskiej depresję – nakłoń ją do wizyty u specjalisty (lekarza psychiatry lub psychologa).
- Gdy masz trudność z przekonaniem swojego bliskiego do podjęcia leczenia, zwróć się o pomoc do osoby, która ma u niego/niej autorytet.
- Nie staraj się swojemu bliskiemu na siłę zorganizować czasu, nie narzucaj się, ale bądź w pobliżu, oferuj swoją pomoc i wsparcie. Obserwuj i reaguj.
- Jeśli osoba chora będzie mówić o samobójstwie, informuj o tym lekarza i inne bliskie osoby, nawet jeśli poprosiła Cię o zachowanie tajemnicy.
Pamiętaj!
Depresja jest chorobą, którą da się wyleczyć i trzeba leczyć.
- Proszenie o pomoc jest oznaką siły, a nie słabości.
- Każdy z nas bez względu na wiek, wykształcenie czy płeć czasem potrzebuje pomocy.
- Kryzysy są normalnymi etapami rozwoju.
- Twoje zdrowie i życie są najważniejsze!